Invalide ruiters therapeutisch

Sporten zonder beperkingen

Paardrijden is één van de weinige sporten die mensen zonder hun rolstoel kunnen doen. Het paard wordt de benen van de ruiter. Manege Onder de Linde beschikt over vele middelen die paardrijden voor mensen met een beperking mogelijk maken. Tilliften en aangepaste zadels zijn daarbij belangrijke hulpmiddelen. De paardrijlessen worden gegeven door (IPG)gediplomeerde instructrices die veel ervaring hebben en samenwerken met de (fysio)therapeuten van het revalidatiecentrum.

Volwassenen en kinderen hebben bij Manege Onder de Linde de mogelijkheid om paard te rijden. Dit kan op therapeutische of recreatieve basis.

Therapeutisch paardrijden, voor wie?

Voor cliënten die op indicatie van een arts of therapeut paardrijden als vorm van therapie voorgeschreven krijgen in het behandelplan en/of revalidatieplan. Paardrijden wordt dan gezien als ondersteunende vorm van fysiotherapie. Er geldt een gewichtlimiet van 90 kilo. Therapeutisch paardrijden wordt op Manege Onder de Linde zoveel mogelijk in groepsverband gedaan. In samenwerking met het behandelteam van de cliënt worden doelen opgesteld, zowel op de korte als lange termijn. Aan deze doelen wordt in iedere les gewerkt.

 

Waarom therapeutisch paardrijden?

In het kort enkele belangrijke redenen:

Verbeteren en behouden van balans en evenwicht

Een paard geeft drie verschillende bewegingen door aan de ruiter. Een opwaarts-neerwaartse beweging, een voorwaartse beweging en een zijwaartse beweging. Deze unieke eigenschap kan worden ingezet voor ruiters met balans/evenwicht problemen. Door de bewegingen van het paard wordt het evenwicht van de ruiter constant gestimuleerd om zich te corrigeren zodat de ruiter niet uit balans raakt. Voor rolstoelgebonden ruiters is paardrijden een goede oefening om de rompbalans en spierkracht in de romp te behouden en/of te verbeteren.

Verbeteren en behouden van ruimtelijk inzicht en oog-handcoördinatie

Paardrijden kan als doel hebben het verbeteren van het ruimtelijk inzicht van een ruiter. Het paardrijden vindt veelal plaats in de binnenmanege. Deze heeft een afmeting van 20 x 40 meter. Langs de rand van de binnenmanege hangen letters met plaatjes. De ruiter krijgt van de instructrice opdrachten om zelfstandig of met hulp van een begeleider figuren te rijden met behulp van de letters. De figuren variëren van een rechte lijn, gebroken lijn, grote cirkel, kleine cirkel tot meer ingewikkelde figuren. Ook opdrachten zoals halthouden bij een bepaalde letter of een bepaalde afstand tot de voorganger worden uitgevoerd. Al deze oefeningen kunnen bijdragen tot het verbeteren van het ruimtelijk inzicht van de ruiter. De ruiter wordt gestimuleerd om zoveel mogelijk zelf de figuren te rijden. De ruiter moet het paard de opdracht geven zodat het gevraagde figuur gereden wordt. Hierbij moet de ruiter de juiste hoeveelheid hulpen geven en is de oog-handcoördinatie belangrijk. De ruiter moet inschatten hoeveel hulpen hij met zijn handen moet geven om de oefening goed uit te voeren. Te weinig of juist te veel hulpen betekent dat het paard niet de goede kant op gaat.

Cerebrale Parese

Uit de praktijk blijkt dat paardrijden een positieve werking heeft op ruiters met CP. De bewegingen zorgen ervoor dat aangespannen spieren gestimuleerd worden om te ontspannen. En de beenspreiding die de ruiter krijgt omdat hij op het paard zit kan ook zorgen voor ontspanning van de aangetaste spieren. Dit alles zorgt voor pijnverlichting en kan voorkomen dat de spasmes erger worden.

Zelfvertrouwen en zelfbeeld

Voor ruiters met weinig zelfvertrouwen is paardrijden een goede manier om hun zelfvertrouwen te vergroten. Het is voor een ruiter een bijzonder gevoel; een paard van bijna 600 kg luistert naar jou. Die doet wat je zegt en het leuk vindt om samen te rijden. Dit kan het zelfvertrouwen vergroten en een negatief zelfbeeld positief veranderen.

Autisme en gedragsproblemen

Paarden bezitten de unieke gave dat ze kunnen communiceren met ruiters die niet met mensen kunnen communiceren. Het paard kan de ruiter een veilig en begripvol gevoel geven. Mensen met een autisme spectrum stoornis (ASS) kunnen zich openstellen door middel van therapeutisch paardrijden. Het paard wordt het hulpmiddel van de therapie. Er ontstaat een mogelijkheid om met de ruiter te communiceren met behulp van het paard. Het paard spiegelt vaak het gedrag van de ruiter. Of juist het tegenovergestelde. Een drukke ruiter kan ervoor zorgen dat het paard onrustig wordt of door een drukke ruiter wordt het paard juist traag en niet meewerkend. We zien vaak dat kinderen die gedragsproblemen hebben juist goed met paarden kunnen opschieten. Met behulp van het paard willen we het positieve gedrag van de ruiter stimuleren. In de praktijk zien we vaak dat kinderen met gedragsproblemen zich heel anders gaan gedragen zodra ze op het paard zitten. Een bijzonder moment.

Maar ook

  • Onderhouden en/of verbeteren van de grove en fijne motoriek
  • Vergroten van sociale vaardigheden en onderhouden van sociale contacten
  • Stimulatie van de werking van het maagdarmstelsel, dus bevordering van de stoelgang.

Contra-indicatie

Met name op lichamelijk gebied kunnen er contra-indicaties zijn waardoor een cliënt niet in aanmerking komt voor (therapeutisch) paardrijden. De arts of therapeut stelt dit vast.

Kledingvoorschriften

Voor de veiligheid van ruiters hanteren wij kledingvoorschriften

  • Alle ruiters moeten tijdens de les een eigen veiligheidscap dragen (CE/EN 1384 gekeurd).
  • Voor de ruiters van school Lyndensteyn en Revalidatie Friesland zijn er op de manege caps beschikbaar.
  • Ruiters mogen geen losse kledingstukken of sieraden dragen. De paarden kunnen hiervan schrikken.
  • Ruiters moeten een paardrijbroek of loszittende trainingsbroek dragen tijdens de lessen. Spijkerbroeken of andere broeken kunnen schuurplekken veroorzaken
  • Ruiters moeten paardrijlaarzen dragen of stevige schoenen met weinig profiel en een kleine hak gecombineerd met chaps.